Хитой раҳбари АҚШ божлари сабаб учта давлатга боради
Ташрифларнинг асосий мақсади – АҚШ билан муносабатлар кескинлашган бир пайтда минтақавий давлатлар билан ҳамкорликни кучайтиришдир.
ХХР раиси Си Цзинпин АҚШ бож тарифларига жавобан жануби-шарқий Осиё давлатларига ташриф буюради.
Хитой раҳбари Си Цзинпин АҚШ томонидан жорий этилган бож тарифларига жавобан Вьетнам, Малайзия ва Камбоджага ташриф буюришни режалаштирмоқда.
Си 14 апрелдан 15 апрелгача Вьетнамда, 15 апрелдан 18 апрелгача эса Малайзия ва Камбоджада бўлади.
У охирги бор Малайзияга тўққиз йил, Камбоджага эса ўн икки йил аввал ташриф буюрган. Ташрифларнинг асосий мақсади – АҚШ билан муносабатлар кескинлашган бир пайтда, минтақавий давлатлар билан ҳамкорликни кучайтиришдир.
Бир неча ҳафтадан бери режалаштирилган ушбу ташриф АҚШнинг Хитойга нисбатан қўллаган 145 фоизлик бож тарифидан сўнг амалга оширилмоқда.
Вьетнам ҳам июл ойигача АҚШ томонидан жорий этилган 46 фоизлик божни камайтириш бўйича музокаралар олиб бормоқда. Агар музокаралар муваффақиятли якунланмаса, Вьетнам АҚШга экспорт қилинадиган маҳсулотларга 46 фоиз бож тўлашига тўғри келади.
Си Цзинпиннинг Ҳанойга сўнгги ташрифи бир ярим йил олдин бўлиб ўтган эди. Бу сафарги ташриф давомида қўшни давлат билан иқтисодий ва сиёсий алоқаларни мустаҳкамлаш мақсад қилинган.
АҚШ бож тарифларини эълон қилганидан кейин, кўплаб хитойлик инвесторлар божлардан қочиш учун инвестицияларни Жануби-Шарқий Осиё давлатларига йўналтира бошлади.
Вьетнам Бош вазири ўринбосари Буи Тан Соннинг сўзларига кўра, ташриф чоғида икки давлат ўртасида 40 га яқин соҳа бўйича шартномалар имзоланиши режалаштирилган. Хусусан, темирйўл қурилиши, аграр савдо, рақамли ва яшил иқтисодиётни ривожлантириш бўйича келишувларга эришилади.
Вьетнам Хитойнинг кредитлари эвазига икки давлат ўртасида янги темирйўл алоқаларини барпо этишни режалаштирмоқда. Бу ташаббус икки давлат ўртасидаги ишончни мустаҳкамлашга ҳамда савдо алоқаларини кучайтиришга хизмат қилиши мумкин.
Хитой эса Ветнамдан COMAC самолётларини харид қилиш бўйича қарор кутмоқда. Ушбу самолётларга хориждан харидор топиш Хитой учун қийин бўлмоқда.
Сўнгги ойларда Вьетнам Хитойдан кириб келаётган арзон маҳсулотларга нисбатан аввалги имтиёзларни бекор қилди. Расмийлар бу чоралар арзон Хитой маҳсулотларининг оқимини камайтириш мақсадида кўрилганини таъкидламоқда.
Си Цзинпин ташриф буюрадиган яна икки давлат – Малайзия ва Камбоджа ҳам АҚШ томонидан жорий этилган бож тарифлари юзасидан Вашингтон билан музокараларни бошлаб юборган. Маълумотларга кўра, АҚШ Малайзияга нисбатан 49 фоиз, Камбоджага эса 24 фоизлик бож тарифини белгилаган.