Муҳожирлар энг кўп борадиган давлатлар
АҚШ дунёда мигрантлар учун энг оммабоп манзил бўлиб қолмоқда. Охирги маълумотларга кўра, ушбу давлатда 50 миллиондан ошиқ муҳожир бор.
Кўп одамлар учун янги мамлакатга кўчиб ўтиш ва яшаш жуда қизиқарли жараён. Ўзга юртда янгидан ҳаёт бошлаш, хавф-ҳатар, таваккалчиликдан қўрқмайдиган ва дунё кезишни истовчи одамлар учун миграцияни фойдали бўлади дейиш мумкин. Умуман олганда, миграция ҳам ижобий, ҳам салбий таъсир кўрсатиши мумкин. Бир томондан, миграция маданий алмашинувга, иқтисодий ўсишга ва хилма-хилликка олиб келади. Шунингдек, у одамларга ўз мамлакатларидаги қашшоқлик, таъқиб ва можаролардан қочишга ёрдам беради. Бундан ташқари, аҳоли сонининг қисқаришига дуч келган мамлакатлар меҳнат тақчиллигини тўлдириш ва иқтисодиётга ҳисса қўшиш орқали муҳожирлардан фойда олишлари ҳам мумкин.
Умуман олганда, миграциянинг фойдали ёки фойдали эмаслиги амалдаги сиёсат, мигрантларнинг жамиятга интеграциялашуви ва мезбон жамоаларнинг муҳожирларни кутиб олиш ва қўллаб-қувватлашга тайёрлиги каби турли омилларга боғлиқ. Тўғри бошқариш ва қўллаб-қувватлаш билан миграция ҳам шахслар, ҳам жамиятлар учун ижобий куч бўлиши мумкин.
Худди шу маънода ҳар йили мигрантларни энг кўп қабул қилувчи давлатлар рейтинги тузилади. Бу кўрсаткич йил сайин ўзгариши мумкин. Платина.уз шундай давлатлар ва улар ҳақида маълумотларни тўплади.
1.Америка Қўшма Штатлари
Мигрантлар сони: 50,6 млн
Мигрантларнинг умумий аҳоли сонидаги улуши: 15,3%
Карьера учунми ёки оддийгина Америка орзуси учунми, Қўшма Штатлар чет элликлар учун энг машҳур миграция маконларидан бири бўлиб қолмоқда. АҚШдаги иммиграция билан боғлиқ вазият кўп қиррали. 2023 йил ҳолатига кўра, АҚШга кўпчилик иммигрантлар Мексика, Хитой, Ҳиндистон ва Филиппиндан келган. Уларни яхши яшаш, таълим олиш, шунингдек, ўз давлатидаги сиёсий беқарорлик ёки зўравонликдан қочиш имкониятлари туртки қилади. Қолаверса, юртимиз аҳолиси ҳам энг кўп миграция қиладиган давлат ҳам айнан шу. Чунки америкаликлар уй хўжаликларининг ўртача даромади бўйича дунёдаги энг юқори кўрсаткичга эга. Шунингдек, маълумотларга кўра Америка яшаш учун арзон манзил. Глобал озиқ-овқат хавфсизлиги индексида Қўшма Штатлар озиқ-овқатнинг арзонлиги ва хавфсизлиги бўйича биринчи ўринни эгаллаган. Қўшма Штатлар дунёдаги муҳожирлар учун энг машҳур манзилдир. Мамлакатда дунёдаги бошқа давлатларга қараганда деярли тўрт баравар кўп иммигрантлар мавжуд.
2. Германия
Мигрантлар сони: 15,8 млн
Мигрантларнинг умумий аҳоли сонидаги улуши: 18,8%
Германия Европа Иттифоқидаги энг гавжум мамлакат бўлиб, муҳожирлар орасида юқори ўринда туради. Мигрантларнинг аксарияти Туркия, Полша ва Россиядан келган. Иммигрантларни Германиянинг мустаҳкам иқтисодиёти, ижтимоий таъминот тизими ва кўплаб мамлакатлар билан тарихий-маданий алоқалари ўзига жалб қилади. Бироқ, бошпана изловчилар ва қочқинлар, хусусан, 2015 йилдан бери Сурия ва Афғонистондан келганлар қизғин баҳс-мунозараларга сабаб бўлди. 2023 йил ҳолатига кўра, Германия қочқинлар сони бўйича дунёда иккинчи ўринда туради, бу эса жамоатчилик фикрининг бўлиниши ва ресурслар таранглиги каби муаммоларни келтириб чиқаради. Германия кучли иқтисодиётга эга ва ишчи кучи танқислигини бартараф этиш учун малакали ишчиларга муҳтож. Мамлакат муҳожирларни, хусусан технология ва соғлиқни сақлаш каби талаб юқори бўлган тармоқларга жалб қилиш ва ушлаб туриш учун турли дастурларни амалга оширди. Бироқ, Германия ҳам мамлакатда доимий яшаш ва ишлаш учун юқори малакали ишчиларни ёллайди.
3. Саудия Арабистони
Мигрантлар сони: 13,5 миллион
Мигрантларнинг умумий аҳоли сонидаги улуши: 38,6%
Саудия Арабистони муҳожирларга дўстона муносабатда бўлган давлатлар рўйхатида учинчи ўринни эгаллайди. Бу унинг муҳожирларга дўстона сиёсатини билдирувчи энг юқори кўрсаткичлардан бири ҳисобланади. Аксарият муҳожирлар асосан Жануби-Шарқий Осиёдан бўлиб, ишга жойлашиш имкониятлари туфайли қиролликка олиб келинган. Шуниси эътиборга лойиқки, бу муҳожирларнинг деярли барчаси вақтинчалик ишчи ёки ташриф буюрувчилар ҳисобланади. Сўнгги ўн йилликда Саудия Арабистонига иммигрантлар сони кўпроқ ошди. Бу мамлакат аҳолисининг қарийб учдан бир қисмини иммигрантлардан ташкил топишига олиб келди. 2010 ва 2015 йиллар оралиғида Саудия Арабистонида хорижда туғилганлар сони ҳайратланарли даражада 93% га ошди. Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг ҳисоботига кўра, Саудия ҳукумати иммиграцияни чеклаш учун янги чекловлар ўрнатмоқда.
4. Россия
Мигрантлар сони: 11,6 млн
Мигрантлар улушининг умумий аҳолидаги улуши: 8%
Қуруқлик бўйича энг катта давлат бўлган Россияда Украина, Ўзбекистон, Тожикистон ва Қирғизистондан келган 11,6 миллионга яқин муҳожир бор. Россия иммиграцияни фаол рағбатлантирадиган кам сонли давлатлардан биридир. Шунга қарамай, сўнгги бир неча йил ичида Россиядаги муҳожирлар сони ҳақиқатан ҳам камайди. Маҳаллий ҳокимиятлар Россияда хитойлар, ўзбеклар, тожиклар ва бошқа этник гуруҳларнинг ягона миллатли жамоалари бўлиш истиқболини қабул қилмадилар ва ҳатто баъзи ҳолларда уларни тақиқлашга уриниб, бунинг ўрнига рус жамиятига интеграцияни ривожлантиришга умид қилмоқдалар.
5. Буюк Британия
Мигрантлар сони: 9,4 млн
Мигрантлар улушининг умумий аҳолидаги улуши: 13,8%
Бирлашган Қироллик узоқ вақтдан бери глобал иммиграция нишони бўлиб келган ва ҳозирда мамлакат аҳолисининг 13,8 фоизини ташкил этувчи 9 миллионга яқин бошқа миллатлардан келган одам истиқомат қилади. Буюк Британиядаги муҳожирларнинг аксарияти Ҳиндистон, Полша, Покистон ва Руминиядан келиб чиққан бўлиб, Европанинг ҳаракат эркинлиги сиёсати туфайли 2004 йилдан кейин Европа Иттифоқи давлатларидан сезиларли ўсиш кузатилди. Улар Буюк Британияни кучли иқтисодиёти, тилларни билиши учун танлайдилар.
6. Бирлашган Араб Амирликлари
Мигрантлар сони: 8,7 млн
Мигрантларнинг умумий аҳоли сонидаги улуши: 88,1%
Бирлашган Араб Амирликлари (БАА) жаҳон миқёсида жами аҳоли ичида мигрантлар сонининг энг юқори фоизига эга, яъни 88,1%. Ҳиндистон, Покистон, Бангладеш ва Филиппин туризм, қурилиш, маиший ёрдам ва меҳмондўстлик соҳаларида иш имкониятларига эга бўлганлиги сабабли, мамлакатнинг иммигрантлар захирасига ҳисса қўшади. Бу муҳожирлар муҳим ижтимоий-маданий муаммоларга ва қатъий иммиграция сиёсатига қарамай, яхши яшаш шароитлари, юқори иш ҳақига интилишади.
7. Канада
Мигрантлар сони: 8 миллион
Мигрантлар улушининг умумий аҳолидаги улуши: 22%
Канаданинг инклюзив иммиграция сиёсати мамлакатга ҳар йили Ҳиндистон, Хитой ва Филиппиндан кўплаб иммигрантлар оқимини кўришга мажбур қилади. Муҳожирлар Канадани юқори турмуш даражаси, сифатли таълим имкониятлари туфайли афзал кўришади. Давлат йиллар давомида бошқа мамлакатга кўчиб ўтмоқчи бўлган одамлар учун машҳур манзилга айланди. Ўзининг табиий гўзаллиги, кенг аҳоли пунктлари, жонли шаҳарлари, кўп маданиятли муҳити ва ёш ва малакали ишчи кучи учун турли хил иш имкониятлари туфайли мамлакат машҳур танловдир.
2001 йилдан бери мамлакатга кирган муҳожирлар сони ҳар йили 221 352 дан 262 236 гача ўзгариб туради. Канада ҳукумати 2017 йилда келаси уч йил ичида бир миллиондан ортиқ муҳожирни қабул қилишга тайёрлигини билдирган эди. 2020 йилда муҳожирлар сони 340 мингга ошиши кутилмоқда. Иммигрантлар оқими 1993 йилдан бери энг юқори даражага етди ва у ҳали ҳам ошиб бормоқда. Иммигрантларнинг 90% дан ортиғи Ванкувер, Торонто ёки Монреал каби пойтахт шаҳарларида ёки яқинида яшашни танлайди.
8. Австралия
Мигрантлар сони: 7,7 млн
Мигрантларнинг умумий аҳоли сонидаги улуши: 30,1%
Австралия яхши ривожланган иқтисодиёти, барқарор сиёсий иқлими ва юқори турмуш даражаси туфайли иммигрантларни жалб қилади. Жаҳон миграция ҳисоботига кўра, Австралиядан келган муҳожирларнинг катта фоизи Буюк Британия, Ҳиндистон ва Хитойдан келади. Австралиянинг ўзига хос иммиграция сиёсати, ёш, малакали ва инглиз тилини биладиган муҳожирларни қўллаб-қувватлайдиган тизим бу ўсишга янада таъсир қилади. Австралия тарихан бошқа мамлакатлардан аҳоли сонининг тез кўпайиши билан шаклланган мамлакат сифатида ажралиб туради, соф хорижга миграция умумий аҳоли ўсишининг йиллик янги туғилишларга нисбатан юқори улушини ташкил қилади.
Яқинда эълон қилинган жаҳон ҳисоботига кўра, ноёб табиий гўзаллиги, ажойиб иқлими ва таъсирчан таълим тизимига эга ажойиб ва тинч мамлакат Австралия яшаш, ўқиш, ишлаш ёки яшашни хоҳловчилар учун энг яхши йўналишлардан бири сифатида ўз мавқеини мустаҳкамлади.
Одинахон Деҳқонова тайёрлади.