Сурия етакчиси Аҳмад аш-Шараа АҚШга расмий ташриф билан борди

Сурия Президенти Аҳмад аш-Шараа АҚШга расмий ташриф билан борди.

Бу ташриф АҚШ унинг “Глобал миқёсдаги террорчи” мақомини бекор қилганидан атиги икки кун ўтиб амалга ошди.

Бу учрашув унинг исёнчи иттифоқи Башар Асадни ағдариб, ҳокимиятни қўлга олганига 11 ой тўлганидан сўнг бўлмоқда.

Аш-Шараа АҚШ пойтахтига етиб келишидан бир неча соат аввал Сурия хавфсизлик хизматлари “Исломий давлат” деб аталувчи гуруҳнинг ўнлаб гумондор аъзолари қўлга олинганини маълум қилди.

Кун тартибидаги энг муҳим масалалардан бири сифатида ушбу гуруҳнинг қолган аъзоларини Суриядан йўқ қилиш бўйича Трамп ва аш-Шараа ўртасидаги ҳамкорлик масалаларини ўрнатиш мақсад қилинган.

Сурия расмийларига кўра, жами 71 нафар гумонланувчи қўлга олинган, шунингдек қурол-яроғ ва портловчи моддалар ҳам мусодара қилинган. Ҳокимиятга келганидан бери аш-Шараа Сурияни халқаро майдондаги ўрнини қайта тиклашга уриниб келмоқда.

Шу сентябр ойида БМТ Бош Ассамблеясига мурожаат қилиш учун АҚШга борган ва нутқида Сурия “дунё давлатлари орасидаги ўз ҳақли ўрнини қайта эгаллаётгани”ни айтган, халқаро ҳамжамиятни эса санкцияларни бекор қилишга чақирган эди.

Ҳафта бошида БМТ Хавфсизлик Кенгаши АҚШ резолюциясини қўллаб-қувватлаб, санкцияларни бекор қилишга йўл очди. Бундан ташқари, Вашингтоннинг Сурияга ва унинг янги раҳбариятига нисбатан бир неча ойлардан бери босқичма-босқич енгилликлар киритиш жараёни давом этаётганини ҳам кўриш мумкин.

7 ноябр куни аш-Шараа ва ички ишлар вазири Анас Ҳасан Хаттоб экстремистик гуруҳларни қўллаб-қувватлаган ёки молиялаштирганликда гумон қилинган шахслар рўйхатидан чиқарилди. АҚШ Молия вазирлиги бу қарорни “Сурия раҳбарияти томонидан намойиш этилаётган ижобий ўзгаришларни тан олиш” деб изоҳлади.

Аш-Шара аввал “Ҳайъат Таҳрир аш-Шом” (ҲТШ) раҳбари бўлган пайтда ишлатган тахаллуси Муҳаммад ал-Жўлоний номи билан рўйхатга олинган эди. ҲТШ 2016 йилгача "ал-Қоида" билан боғлиқ бўлган, кейин Шараа бу алоқаларни узган.

ҲТШни бошқаришидан олдин аш-Шараа Ироқда ал-Қоида сафида жанг қилган ва бир муддат АҚШ кучлари томонидан қамоққа олинган. У ҳатто бир пайтлар Америкада уни топган шахсга 10 миллион доллар мукофот пули берилиши айтилган.

АҚШ бу йил бошида ҲТШга қўйилган санкцияларни бекор қилган. Трамп май ойида ар-Риёдга ташрифи чоғида Шараа билан учрашди ва уни “бардошли, иродали одам, ўтмиши жуда кучли” деб таърифлаган эди.

Бу йил бошида у хавфсизлик кучларида Сурия алавит озчилигига мансуб маҳбусларни қатл этганликда айбланган бўлинмаларни тугатишга ваъда берган эди.

Сўнгги ойларда Сунний Бедуин жангчилари билан друз жангарилари ўртасида ҳам ҳалокатли тўқнашувлар юзага келган. Бу эса ўн йилдан ортиқ уруш билан ларзага келган мамлакатда аш-Шараа бошчилигидаги ҳукумат барқарорликни тиклай оладими деган саволларни янада кескинлаштирди.