Қирғизистон Конституциявий суди президент Жапаровнинг ташаббусини рад этди

Қирғизистон Республикаси Конституциявий суди мамлакат президентининг ўлим жазосини тиклаш ташаббусини рад этди.

10 декабр куни Қирғизистон Конституциявий суди ўта оғир жиноятлар учун ўлим жазосини тиклашни таклиф қилувчи Конституцияга ўзгартириш киритиш тўғрисидаги қонун лойиҳасини кўриб чиқди, деб хабар беради Kloop.

2010 йилда мамлакатда ўлим жазоси бекор қилинганлиги сабабли, уни тиклаш учун референдум ва конституцияга ўзгартиришлар киритиш керак эди. Садир Жапаров бу ҳақда илгари ҳам айтган эди. Бироқ, Конституциявий суд бундай ўзгартиришни умумхалқ овоз беришига қўйиб бўлмаслиги ҳақида қарор чиқарди.

“Конституциявий ўзгартириш орқали ўлим жазосини тиклаш Конституцияга мос келмайди”, дейилади пресс-релизда.

Ўлим жазосининг жорий этилиши конституциявий тузум асосларини бузади, бу эса инсоннинг асосий ҳуқуқлари ва эркинликларини, жумладан, яшаш ҳуқуқини устувор деб билади. Баёнотда шунингдек, Қирғизистоннинг халқаро мажбуриятларига риоя қилиш зарурлиги таъкидланган.

Суд мамлакат Фуқаролик ва сиёсий ҳуқуқлар тўғрисидаги халқаро пактнинг Иккинчи ихтиёрий протоколи иштирокчиси эканлигини эслатди, бу протокол ўлим жазосини тўлиқ ва якуний бекор қилишни назарда тутади ва ундан чиқиш механизмини ўз ичига олмайди. Бу шуни англатадики, давлат ушбу жазо турини қайта тикламаслик бўйича муддатсиз мажбурият олган.

Ўлим жазосини қайта тиклаш Қирғизистонни халқаро шартномаларни бузиш ҳолатига қўяди, бу эса халқаро ҳуқуқнинг устуворлигини ва халқаро мажбуриятларни виждонан бажариш тамойилини тан олувчи Конституцияга зиддир.

Эслатиб ўтамиз, Садир Жапаров сентябр ойи охирида 17 ёшли Айсулу Мукашеванинг шов-шувли ўлдирилишидан сўнг ўлим жазосини қайта тиклашни таклиф қилди. Ушбу ташаббус халқаро инсон ҳуқуқлари ташкилотлари томонидан қўллаб-қувватланмади, улар бундай қадам зўравонлик даражасини ҳеч қандай тарзда камайтирмаслигини, шу билан бирга Конституция ва мамлакат мажбуриятларини бузишини таъкидладилар.