Гигантлар жанги: Samsung ва Apple смартфонлари кураши

Технология саноатининг икки гиганти - Samsung ва Apple ўртасидаги қарама-қаршилик бир неча ўн йиллар давомида давом этаётган, нафақат технологик, балки маркетинг урушининг рамзига айланди. 2000-йиллардан бошлаб, ушбу компаниялар рақобатбардош инновациялар, реклама ва маркетинг стратегиялари ёрдамида мобил қурилмалар бозорини қандай ўзгартириш  мумкинлигини дунёга намойиш этишди.

Урушнинг бошланиши: iPhone чиқиши ва Samsung жавоби

2007 йилда Apple биринчи iPhone’ни тақдим этганида, у бутун мобил қурилмалар саноати учун бурилиш нуқтаси бўлди. iPhone фойдаланувчиларга сенсорли экран, интуитив интерфейс ва иловаларни ишлаб чиқиш имкониятларини берган ҳолда мутлақо янги смартфон тажрибасини тақдим этди. Ўша пайтда Samsung мобил телефон бозорида асосий ўйинчи мақомида эди, бироқ янги iPhone смартфонлари компания учун жиддий рақобат муаммосига айланди.

Apple компаниясининг муваффақиятини кузатган Samsung, тезда ўзини ўзгартириш кераклигини англади. 2010 йилда компания iPhone’га бевосита рақобатчи бўлган Android асосидаги биринчи Galaxy S моделини чиқарди. Бу технология соҳасида етакчилик учун икки корпорация ўртасидаги узоқ давом этган (ва этаётган) курашнинг ибтидоси эди.

Маркетинг уруши: реклама қурол сифатида

Apple ва Samsung ўртасидаги маркетинг урушида реклама кучли қуролга айланди. Apple ўзининг реклама кампанияларида доимо минимализм, инновация ва услубга эътибор қаратган. Think Different каби шиорлар унинг бренди танилишининг асосий элементига айланди. Apple ўз маҳсулотларини технологик тараққиётдан олдинда бўлишни истайдиган ижодий одамлар учун мўлжалланган премиум қурилмалар сифатида жойлаштирди.

Samsung бошқа стратегияни танлади. Компания дастлаб ўзининг техник хусусиятларини таъкидлаб, Apple маҳсулотларига муқобил маҳсулот таклиф қилишга эътибор қаратди. 2011 йилда Samsung янги iPhone моделлари учун навбатда турган Apple компаниясининг содиқ мухлисларини очиқдан-очиқ мазах "The Next Big Thing is Already Here" -"Кейинги катта нарса аллақачон шу ерда" реклама кампаниясини бошлади. Кампания Samsung қурилмаларининг каттароқ экранлари, мослаштиришнинг эгилувчанлиги ва ўша пайтда Apple’да бўлмаган инновацион функциялар каби афзалликларини таъкидлаш учун ишлаб чиқилган.

Патент урушлари: инновациялар учун кураш

Бироқ, Samsung ва Apple ўртасидаги уруш фақат реклама майдони билан чекланмади. 2000-йилларнинг ўрталарида икки гигант ўртасида патент уруши бошланди, бу технология тарихидаги энг йирик низоларидан бирига айланди. 2011 йилда Apple Samsung қурилмалари Apple маҳсулотларига жуда ўхшашлигини таъкидлаб, iPhone дизайни ва интерфейси билан боғлиқ патентларни бузганлик учун Samsung’ни судга берди.

Бу жараёнлар бир неча йилга чўзилди ва AҚШ, Европа ва Осиё бозорларини қамраб олди. Энг катта резонансга АҚШдаги суд жараёни сабаб бўлди, у ерда 2012 йилда Samsung компанияси Apple патентларини бузганликда айбдор деб топилиб, 1 млрд доллардан ортиқ товон тўлашга ҳукм қилинди. Шунга қарамай, Samsung қарорга қарши чиқишда давом этди ва 2018 йилга келиб жарима миқдори 539 млн долларгача камайтирилди.

Мазкур суд жараёнлари иккала компания учун ҳам ўз инновацияларини ҳимоя қилиш қанчалик муҳимлигини кўрсатди. Apple сенсорли экранларни яратиш ва оммалаштириш, аппарат ва дастурий таъминотни интеграциялашувда кашшоф бўлган бўлса, Samsung ўз рақибидан ортда қолмаслик учун OLED-дисплейлари ва такомиллаштирилган камералар каби технологияларини жадал ривожлантирмоқда.

Мижозлар учун кураш: инновациялар ва маркетинг

Apple ва Samsung ўртасидаги курашнинг асосий майдони смартфонларни ишлаб чиқиш, ишлаб чиқариш ва сотиш эди. Apple компаниясига келсак, у iPhone компаниянинг бошқа маҳсулотлари – Мак, iPad ва Apple Watch билан интеграциялашадиган ёпиқ экотизимга пул тикмоқда. Бундай стратегия компанияга кўчириш қийин бўлган уникал фойдаланувчи шартларини яратиш  имконини беради. Шу билан бирга, Samsung нисбатан очиқ Android платформасида ишлайди, бу эса фойдаланувчиларга ўз қурилмаларини созлаш учун кўпроқ эркинлик таклиф қилиш имконини беради.

Ҳар бир янги авлод смартфонлари чиққани сари, етакчилик учун кураш янада кескинлашиб бормоқда. Apple ўз қурилмаларини премиум сифатида сотишда давом этди ва Face ID, яхшиланган камералар ва кучли процессорлар каби янгиликларни таклиф қилди. Samsung, ўз навбатида, ўзининг техник ютуқларига урғу берди: нисбатан каттароқ дисплейлар, эгилувчан экранлар (Galaxy Fold) ва 5G’ни қўллаб-қувватлашини билдирди.

Бироқ, бу курашда нархга асосий қурол айланди. Apple анъанавий равишда қимматроқ қурилмаларни таклиф қилиб, уларни бозорнинг премиум сегменти учун қулай қилиб қўйган, Samsung эса ҳар хил нарх даражасидаги қурилмаларнинг кенг ассортиментига эга бўлиб, бу унга кўпроқ фойдаланувчиларни қамраб олиш имконини беради.

Жаҳон бозорида кураш

Глобал миқёсда Samsung ва Apple ўртасидаги рақобат турли шаклларни олади. Энг йирик смартфон бозорлари бўлган Хитой ва Ҳиндистонда Samsung компанияси Huawei ва Xiaomi каби маҳаллий ишлаб чиқарувчилар билан агрессив рақобат ҳолатида. Ушбу мамлакатларда Apple ўз қурилмаларининг юқори нархлари ва чекланган истеъмолчи базаси туфайли қийинчиликларга дуч келмоқда, бу эса Samsungга паст даражадаги сегментларда устунлик беради.

Бироқ, AҚШ ва Европа каби ривожланган мамлакатларда Apple етакчилик қилишда давом этмоқда. Истеъмолчилар юқори сифат ва инновациялар билан боғлиқ бўлган Apple маҳсулотлари учун кўпроқ пул тўлашга тайёр. Samsung янгиланиш тезлиги юқори бўлган дисплейлар ва стилусни қўллаб-қувватлаш имконияти каби кўпроқ инновацион технологияларни таклиф қилиш орқали ушбу бозорларни забт этишни мақсад қилган.

Инновациялар ва келажак учун кураш

Ҳозирги босқичда Samsung ва Apple ўртасидаги маркетинг уруши янги босқичга чиқмоқда. Иккала компания ҳам сунъий интеллект, қўшимча реаллик (AR) ва янги дисплей форматлари каби янги технологияларни фаол равишда ишлаб чиқмоқда. Бундан ташқари, улар экологик талаблар ва барқарор тараққиёт эҳтиёжлари каби янги муаммоларга дуч келишади.

Apple ўзининг ёпиқ экотизимини яхшилаш устида ишлашда давом этмоқда, iCloud ва Apple Music каби турли хизматлар билан интеграциялашган қурилмаларни чиқаради. Samsung ўз навбатида эгилувчан дисплейларни тадқиқ этиш ва ривожлантириш ҳамда ўз смартфонларини Интернет нарсалари (Internet of Things- IoT) қурилмалари билан интеграциялашга сармоя киритмоқда.

Савдо, бозорлар ва даромад

Samsung ва Apple смартфонлар ишлаб чиқариш ва сотиш бўйича дунёда икки етакчи ҳисобланади. Уларнинг маҳсулотлари AҚШ, Европа ва Хитой каби кўплаб муҳим бозорларда етакчи ўринларни эгаллайди. Бироқ, бу компанияларнинг турли хил бизнес моделлари, мақсадли аудиториялари ва тарқатиш стратегиялари мавжуд бўлиб, бу уларнинг савдоси, даромадлари ва минтақавий имтиёзларида ўз аксини топади.

Умумий савдо кўрсаткичлари

Иккала компания ҳам жаҳон смартфон бозорида етакчи ўринларни эгаллайди, бироқ уларнинг улуши ва муваффақиятлари бир-биридан фарқ қилади. 2023 йил охирига келиб, Samsung смартфонлар умумий сотуви бўйича биринчи ўринда, Apple эса премиум сегментда даромад ва фойда бўйича етакчилик қилмоқда.

Samsung: 2023 йилда компания тахминан 260 млн дона смартфон етказиб берди, бу эса сотилган бирликлар бўйича уни энг йирик қурилма сотувчисига айлантирди. Samsung компаниясининг моделлар қаторига бюджет телефонларидан тортиб, Galaxy премиум моделларигача бўлган кенг нарх оралиғидаги қурилмалар киради.

2023 йилда Samsung компаниянинг смартфон сотишдан тушган даромади тахминан 80 млрд долларни ташкил этди. Бироқ, Samsung’нинг рентабеллиги арзонроқ қурилмаларга эътибор қаратгани учун пастроқ.

Samsung кўпроқ смартфон сотса-да, даромад ва фойда бўйича Apple’дан анча орқада. Бу Apple қурилмаларининг юқори нархи ва уларнинг премиум маҳсулот сифатидаги мақоми билан боғлиқ.

Apple: Мазкур компания 2023 йилда тахминан 225 млн дона iPhone сотган. Компания сотилган бирликлари бўйича Samsung’дан ортда қолса-да, унинг стратегияси ҳар бир қурилма бошига кўпроқ даромад олишга қаратилган бўлиб, Apple компаниясини жаҳон смартфон бозорида даромад бўйича етакчига айлантиради.

Аpple’нинг iPhone сотишдан олган даромади 2023 йилда 200 млрд доллардан ошди. Қурилмаларнинг юқори нархи, шунингдек, iPhone’нинг бошқа Apple хизматлари (масалан, App Store ва iCloud) билан чуқур интеграциялашуви компания даромадини сезиларли даражада оширади.

Бозор сегментлари ва нархлаш ёндашуви

Samsung ва Apple бозор стратегияларида ўзаро фарқланади.

Samsung турли нарх тоифаларидаги қурилмаларни таклиф этади - бюджетдан тортиб то премиум смартфонларгача. Бу компанияга смартфоннинг арзонлиги муҳим рол ўйнайдиган ривожланаётган мамлакатларда кўпроқ бозор улушини эгаллаш имконини беради.

Компания эътиборни хилма-хилликка қаратмоқда. Galaxy A ва Galaxy М сериялари бюджет ва ўрта тоифадаги сегментларга мўлжалланган, Galaxy S ва Galaxy Z (эгилувчи дисплейли) эса премиум қурилмаларни таклиф этади. Бу Samsungга Ҳиндистон ва Жануби-Шарқий Осиё каби ривожланаётган бозорларда рақобатдош устунликни беради.

Apple, ўз навбатида, премиум сегментга эътибор қаратади. Унинг iPhone 15 ва iPhone 15 Pro каби флагман қурилмалари қимматроқ нархда сотилади, бу эса компания учун юқори рентабелликни таъминлайди.

Apple ўзининг премиум бренд стратегиясига содиқ қолади. У Apple маҳсулотларининг сифати ва экотизимига пул тўлашга тайёр бўлган харидорларга мўлжалланган, кучли функциялар ва юқори сифатли дизайнга эга юқори сифатли қурилмаларни фаол равишда тарғиб қилади.

Минтақавий савдо бозорлари

Иккала компания ҳам кучли глобал бозор позицияларига эга, аммо уларнинг асосий бозорлари бошқача.

1. AҚШ:

Apple AҚШ бозорида ҳукмронлик қилади ва 2023 йил ҳолатига кўра смартфон бозорининг 50 фоиздан ортиғига эга. Бу америкалик истеъмолчиларнинг Apple брендига содиқлиги, шунингдек, iPhone’нинг Маc ва Apple Watch каби бошқа компания маҳсулотлари билан чуқур интеграциялашуви билан боғлиқ.

Samsung AҚШда ҳам сезиларли ўринга эга, аммо Apple’дан қуйироқда туради. 2023 йилда Samsung’нинг AҚШдаги бозор улуши тахминан 25% ни ташкил этди.

2. Европа:

Европада Apple ва Samsung етакчи мавқега эга. Samsung Шарқий ва Жанубий Европада кучли мавқега эга, у ерда арзонроқ моделлар машҳур. Apple Ғарбий Европада, айниқса Буюк Британия, Франция ва Германия каби мамлакатларда етакчилик қилади.

2023 йилда Samsung’нинг Европа бозоридаги улуши 35% атрофида, Apple эса 30% атрофида бўлган

3. Хитой:

Хитой иккала компания учун ҳам рақобат кучли бўлган бозорлардан бири ҳисобланади. Унда Huawei, Xiaomi ва OPPO каби маҳаллий ишлаб чиқарувчилар устунлик қилади.

Samsung Хитойда Apple’дан сезиларли даражада орқада, бозор улуши 1% дан кам. Шу билан бирга, Apple ўз мавқеини мустаҳкамлашда давом этмоқда, айниқса премиум фойдаланувчилар орасида. 2023 йилда Apple’нинг Хитойдаги бозор улуши тахминан 17 фоизни ташкил этди ва компания премиум сегментдаги кучли iPhone сотуви туфайли ўз иштирокини оширишда давом этмоқда.

4. Ҳиндистон:

Ҳиндистон Samsung учун муҳим бозор ҳисобланади, чунки мамлакатдаги истеъмолчилар ҳамёнбоп қурилмаларни қидирмоқда. Samsung Ҳиндистон смартфон бозорининг қарийб 20 фоизига эга бўлиб, маҳаллий ишлаб чиқарувчилар ва Xiaomi билан етакчиликни бўлашиб турибди.

Apple Ҳиндистон бозорининг 5% дан камроғига эга, аммо компания ўз иштирокини кенгайтиришга фаол сармоя киритмоқда. 2023 йилда Apple Ҳиндистонда ўзининг биринчи бренд дўконларини очди, бу эса ушбу асосий бозорда кучли ўсиш бошланишидан дарак бериши мумкин.

Ишлаб чиқариш технологияларида рақобат

Иккала компания ҳам инновациялар ва янги технологияларни ривожлантиришга фаол сармоя киритади.

Samsung компанияси дисплейлар, жумладан, OLED-экранлари ва буклама смартфонлари учун эгилувчи дисплейларни лойиҳалаш ва ишлаб чиқариш бўйича етакчи ҳисобланади. Galaxy Z Fold ва Galaxy Z Flip сериялари эгилувчан экранли смартфонлар яратишда Samsung’нинг технологик имкониятларини намойиш этади. Қизиғи шундаки, Samsung ўз рақобатчиси Apple учун дисплейлар ва чиплар каби кўплаб компонентларни ишлаб чиқаради. Умуман олганда, Apple смартфонларидаги деярли барча деталлар ҳамда схемалар, камера линзалари ҳм бошқа компаниялар томонидан аутсорсинг асосида ишлаб чиқарилади.

Apple асосан ўзининг A ва М серияли процессорларига урғу беради, улар юқори унумдорлик ва энергия самарадорлигини таъминлайди. 2020 йилда Apple Маc учун ўз процессорларини ишлаб чиқаришни бошлади ва iPhone кўп йиллар давомида ўз процессорларидан фойдаланиб, компанияга учинчи томон таъминотчиларидан қарамликни пасайтирди.

Хулоса сифатида шуни айтиш мумкинки, Samsung ва Apple ўртасидаги қарама-қаршилик нафақат глобал смартфон бозоридаги улуш учун кураш, балки икки хил бизнес модели ўртасидаги рақобатдир. Кўриниб турибдики, бу кураш яқин келажакда тугамайди, балки янги технологиялар пайдо бўлиши ва жаҳон бозоридаги ўзгаришлар билан янада кучаяди.