Yaqin Sharqdagi vaziyat haqida yetakchi davlatlar nima deydi?
Eronga nisbatan boʻlgan hujum ortidan koʻplab yirik mamlakatlar oʻz munosabatlarini bildirdi. Platina.uz ularni jamladi.
Yaqin Sharqdagi keskinlikning kuchayishidan xavotirlangan dunyo yetakchilari AQSh Eronning yadroviy inshootlariga hujum uyushtirganidan keyin munosabat bildirishdi.
Buyuk Britaniya: Tashqi ishlar vaziri Devid Lammi X’dagi postida Eronni "oʻzini tutib turishga va bu inqirozni tugatish uchun diplomatik yechim topishga" chaqirdi va Buyuk Britaniya AQSh zarbalariga aloqador emasligini taʼkidladi. Bosh vazir Key Starmer avvalroq Eronni AQSh zarbalaridan keyin muzokaralar stoliga qaytishga chaqirib, Eronning yadroviy dasturini “xalqaro xavfsizlikka jiddiy tahdid” deb atagan edi.
Fransiya: Tashqi ishlar vaziri Jan-Noel Barrot, Fransiya AQShning bir kechada bergan zarbalarini "xavotir" bilan koʻrganini va ularda ishtirok etmaganini aytdi. "Fransiya Eronning yadroviy qurolga ega boʻlishiga bir necha bor oʻzining qatʼiy qarshiligini bildirgan. Fransiya bu masalani doimiy hal qilish uchun Yadro qurollarini tarqatmaslik toʻgʻrisidagi shartnoma doirasida muzokaralar yoʻli bilan hal etish zarurligiga ishonchi komil", deb davom etdi u. "U oʻz hamkorlari bilan hamkorlikda bunga hissa qoʻshishga tayyor".
Germaniya: Hukumat matbuot kotibi Stefan Korneliusning aytishicha, Eron yadroviy maydonlariga AQSh bombalari tashlanganidan keyin Germaniya vazirlar mahkamasi yigʻilgan. "Federal kansler va Xavfsizlik mahkamasi vazirlari kun davomida YeI va AQShdagi hamkorlari bilan keyingi qadamlar boʻyicha yaqindan maslahatlashadilar. Federal kansler Fridrix Mers Eronni AQSh va Isroil bilan zudlik bilan muzokaralar olib borishga va mojaroga diplomatik yechim topishga chaqirganini yana bir bor takrorladi", dedi u.
Xitoy: Tashqi ishlar vazirligi vakili: "Xitoy AQShning Eronga hujumini va Xalqaro atom energiyasi agentligi nazoratidagi yadroviy inshootlarni keskin qoralaydi. AQShning bu harakati BMT Nizomi va xalqaro huquqning maqsad va tamoyillarini jiddiy ravishda buzadi hamda Yaqin Sharqdagi keskinlikni kuchaytiradi", dedi.
"Xitoy mojaro tomonlarini, ayniqsa Isroilni imkon qadar tezroq oʻt ochishni toʻxtatishga, tinch aholi xavfsizligini taʼminlashga, muloqot va muzokaralarni boshlashga chaqiradi. "Xitoy xalqaro hamjamiyat bilan qoʻl qovushtirish, adolatni taʼminlash va Yaqin Sharqda tinchlik va barqarorlikni tiklash uchun saʼy-harakatlar qilishga tayyor”, deya qoʻshimcha qildi u.
Yaponiya: Bosh vazir Shigeru Ishiba “barqaror deeskalatsiya eng muhimi”, ammo “shu bilan birga, Eron yadroviy qurol ishlab chiqarishni toʻxtatishi kerak”, dedi. U yakshanba kuni Tokioda jurnalistlarga "biz u yerdagi vaziyatni jiddiy xavotir bilan kuzatib boramiz", dedi.
Yevropa Ittifoqi: Yevropa Komissiyasi prezidenti Ursula fon der Lyaen "barqarorlik ustuvor boʻlishi kerak" va "xalqaro huquqni hurmat qilish juda muhim" dedi. "Endi Eron uchun ishonchli diplomatik yechimga intilish vaqti keldi. Muzokaralar stoli bu inqirozni tugatish uchun yagona joydir", dedi u.
Yevropa Kengashi prezidenti Antonio Kosta “Yaqin Sharqdagi yangiliklardan qattiq xavotirda” ekanini aytdi.
“Yaqin Sharq mintaqasida tinchlik va xavfsizlikni taʼminlashning yagona yoʻli diplomatiya boʻlib qolmoqda. Juda koʻp tinch aholi yana keskinlashuv qurboni boʻladi. Yevropa Ittifoqi muzokaralar stolida tinch yoʻl bilan yechim topish uchun tomonlar va hamkorlarimiz bilan hamkorlik qilishda davom etadi”, deya qoʻshimcha qildi u.
Oʻzbekiston: Tashqi ishlar vazirligi matbuot xizmati Oʻzbekiston Yaqin Sharqdagi vaziyatning shiddat bilan keskinlashyotganidan chuqur xavotir olayotganini bildirdi.
TIV Oʻzbekiston fuqarolaridan Isroil va Eronga safar qilishdan tiyilishni, ushbu mamlakatlarda boʻlgan fuqarolarimizdan esa imkoni boricha xavfsiz hududlarga chiqib ketishlarini soʻramoqda.
“Xavfsizlikni taʼminlash maqsadida zarur choralar koʻrilmoqda, fuqarolarimizdan hushyorlikni saqlashni va rasmiy eʼlonlarni kuzatib borishni iltimos qilamiz”, deyiladi xabarda.