Saudiya Arabistoni boy chet elliklarga spirtli ichimlik sotishni boshladi

Saudiya Arabistoni boy chet elliklarga spirtli ichimlik sotishni boshladi.

Saudiya Arabistonida 70 yildan oshiq vaqt davom etgan spirtli ichimliklar taqiqi amalda yumshatila boshladi — Ar-Riyodda ayrim boy xorijliklar uchun viski va shampan sotilayotgani haqida xabarlar tarqaldi.

Saudiya Arabistoni 70 yildan ortiq vaqtdan beri spirtli ichimliklarni taqiqlab keladi. Biroq soʻnggi haftalarda Ar-Riyodda joylashgan, ilgari faqat diplomatlar uchun ochiq boʻlgan maxfiy doʻkon boy va maxsus “premium rezident” maqomiga ega boʻlgan chet elliklarga viski va shampan sotishni boshladi.

Bu imkoniyat asosan boy yoki yuqori malakali, davlatga qarashli tashkilotlarda yoki sogʻliqni saqlash kabi strategik sohalarda ishlovchi xorijliklarga beriladigan maxsus yashash ruxsatnomasi egalari uchun ochilgan.

Rasmiylar bu borada ommaviy bayonot bermagan boʻlsa-da, doʻkon oldida qimmatbaho avtomobillar navbati kuzatilmoqda. Xaridorlar doʻkonda yuzlab, hatto minglab dollarlik ichimliklarni sotib olayotganini, diplomatlar va “premium rezident”lar uchun alohida, juda qimmat narxlar qoʻllanilayotganini aytishmoqda.

Baʼzi maʼlumotlarga koʻra, oddiy bir shisha oq vino narxi taxminan 85 AQSh dollariga teng boʻlib, bu AQShdagi narxidan bir necha baravar yuqori.

Doʻkonga kim egalik qilayotgani aniq boʻlmasa-da, uning qanday ishlashi boʻyicha ayrim tafsilotlar hukumat bu jarayonga aloqador ekanini koʻrsatmoqda. Xaridorlarning soʻzlariga koʻra, ularga oyiga maʼlum miqdorda alkogol xarid qilish huquqi berilgan boʻlib, bu limit davlat tomonidan berilgan shaxsiy ID raqamiga bogʻlangan. Diplomatlar doʻkonga kirish uchun foydalanadigan smartfon ilovasi esa soliq va bojxona organlari tomonidan ishlab chiqilgan.

Saudiya Arabistonining hukumatga qarashli axborot markazi — Tashqi aloqalar boʻyicha aloqa markazi — izoh soʻroviga javob bermadi.

Tizimning noaniqligi va rasmiylarning sukuti, shuningdek, xaridorlarning mashinalariga qora paketlarda mahsulot olib chiqishi — bularning barchasi valiahd shahzoda Muhammad bin Salmon davrida Saudiya Arabistonida roʻy berayotgan tezkor, biroq baʼzan mavhum islohotlar uslubiga xosdir.

Soʻnggi oʻn yil ichida shahzoda Muhammad Saudiya Arabistonini tubdan oʻzgartirdi. Ilgari diniy politsiyasi, qatʼiy kiyinish qoidalari va ayollarga mashina haydash taqiqi bilan mashhur boʻlgan mamlakat bugun aralash jinsli musiqiy kechalarga mezbonlik qilmoqda, ayollar esa mashina haydash, ishlash va xorijga erkin chiqish huquqiga ega.

Ijtimoiy ochiqlik sari yoʻl esa chalkash boʻlib kelmoqda. Rasmiylar koʻpincha jamoatchilik noroziligini keltirib chiqarishi mumkin boʻlgan siyosat oʻzgarishlari haqida ochiq bayonot bermaydi, natijada haqiqatan ham oʻzgarish boʻlganmi yoki yoʻqmi — bu masala noaniq qoladi.

Masalan, 2018 yilgacha qirollik boʻylab barcha savdo muassasalari namoz vaqtlarida kuniga bir necha marta yopilardi. Hozir bunday tartib yoʻq, biroq bu oʻzgarish haqida hech qanday rasmiy eʼlon boʻlmagan. Aksincha, savdo amaliyoti bir necha yil davomida asta-sekin oʻzgardi va bu jarayon katta chalkashliklarga sabab boʻldi.

Rasmiylar spirtli ichimliklarni qonuniylashtirishga qarshi boʻlgan saudiyaliklarning noroziligini oldini olish uchun ehtiyotkorlik bilan harakat qilayotgani koʻrinmoqda. Shu bilan birga, soʻnggi yillarda olib borilgan siyosiy qatagʻonlar natijasida ochiqchasiga norozilik bildirishga tayyor odamlar deyarli qolmagan.

Spirtli ichimliklar savdosining soʻnggi kengayishi mahalliy ommaviy axborot vositalarida yoritilmadi va bu borada qirollikning rasmiy diniy yetakchisi, yaqinda shahzoda Muhammad tomonidan tayinlangan, bosh muftiy ham hech qanday bayonot bermadi.