Xitoy TIV: "Yaponiya bosh vaziri chegaradan chiqdi"
Bosh vazir Xitoy tomonidan Tayvanga hujum boʻlsa, Yaponiya chora koʻrishi mumkinligini aytgan. Bu bayonot Pekin tomonidan keskin qabul qilindi.
Xitoy Tashqi ishlar vaziriga koʻra, "Yaponiya Tayvanga harbiy aralashuv haqidagi bayonotlari bilan chegaradan chiqqan”.
Xitoy Yaponiya Bosh vaziri tomonidan Tayvan haqida bildirilgan fikrni ichki ishlarga aralashuv va behurmatlik sifatida qabul qildi.
XXR Tashqi ishlar vazirligi saytida eʼlon qilingan bayonotda vazir Van I shunday dedi:
"Oʻtgan oy Yaponiya Bosh vaziri Sanaye Takaichi tomonidan aytilgan, Xitoyning Tayvanni dengizdan siquvga olishi yoki boshqa harbiy harakati Yaponiyaning harbiy javobi uchun asos boʻlishi mumkinligi haqidagi gaplari meni xayron qoldirdi”.
“Yaponiyaning hozirgi rahbarlari Tayvan masalasiga harbiy yoʻl bilan aralashishi, aytilmasligi kerak boʻlgan gaplarni aytgani va "qizil chiziqni" bosib oʻtgani meni juda hayratlanarli", dedi Van I.
Van yana shuni qoʻshimcha qildiki, Xitoy Yaponiyaning harakatlariga qatʼiy javob berishi kerak va barcha davlatlar yapon militarizmining qayta tiklanishining oldini olish uchun masʼuldir.
Takaichining bayonotlari soʻnggi haftalarda ikki davlat oʻrtasida keskinlikning ortishiga olib keldi. Pekin BMT Bosh kotibi Antonio Guterrishga maktub yuborib, Takaichining “xalqaro huquq va diplomatik meʼyorlarni jiddiy buzganini” tanqid qildi.
“Agar Yaponiya oroli boʻyicha vaziyatga harbiy aralashuvga urinsa, bu tajovuz akti boʻladi", deb yozdi Xitoyning BMTdagi elchisi Fu Song maktubda.
“Xitoy BMT Nizomi va xalqaro huquq asosida oʻzini himoya qilish huquqini qatʼiy ravishda amalga oshiradi va oʻz suvereniteti hamda hududiy yaxlitligini qatʼiy himoya qiladi", deya qoʻshimcha qildi u.
Pekin oʻzini-oʻzi boshqarayotgan Tayvanni (ilgari Yaponiyaning mustamlakasi boʻlgan) Xitoyning ajralmas qismi deb hisoblaydi va kerak boʻlsa kuch bilan qoʻshib olishga tayyor. Xitoy boshqa davlatlarning, ayniqsa AQSh va uning Osiyodagi ittifoqchilari — Yaponiya va Filippinlarning Tayvanga aralashuviga qarshi chiqadi, chunki AQSh orolning asosiy qurol yetkazib beruvchisidir.
Yaponiya Bosh vaziri keyinchalik oʻz bayonotlariga qarshi chiqishdan bosh tortdi, biroq kelajakda aniq ssenariylar haqida gapirmaslikka harakat qilishini aytdi.