Hokimiyat va ekologlar oʻrtasidagi nizo

Ekologiya vaziri maslahatchisi, sobiq deputat Rasul Kusherbayev videomurojaat bilan chiqib, oʻziga nisbatan bosimlar boʻlayotgani, Toshkentda daraxtlar ayovsiz kesilayotgani, bunga huquqni muhofaza qiluvchi organlar voqea joyida jim qarab turganini bildirgan.

Nima boʻlyapti oʻzi?

25 oktabr kuni kechasi Toshkentning Bobur koʻchasida 174 ta kesilgan daraxt va buta kesib tashlangan edi. Vazirlikka koʻra, tabiatga yetkazilgan zarar 1 mlrd 460 mln 952 ming soʻm. Shahar hokimligi masʼullarga nisbatan qatʼiy choralar koʻrilishini aytgan, ish prokuraturaga topshirilgan.

Rasul Kusherbayevning aytishicha, poytaxt hokimligi vakillari ekologlarning ishiga toʻsqinlik qilishga uringan va ularga bosim oʻtkazgan. Jamoatchilik noroziligidan soʻng, shahar maʼmuriyati yoʻl qoʻyilgan "beparvolik"ni tan olgan.

Uning aytishicha, daraxtlarni boshqa daraxtlar bilan almashtirish maqsadida kesish shahar hokimining qurilish, toʻsiqsiz muhitni yaratish, kommunikatsiyalarni rivojlantirish, ekologiya va koʻkalamzorlashtirish masalalari boʻyicha birinchi oʻrinbosari Baxtiyor Rahmonov topshirigʻiga binoan amalga oshirilgan.

Uning soʻzlariga koʻra, bu harakatlar prezident qarorlari bilan oʻrnatilgan daraxt kesishga moratoriyning buzilishi boʻlib, tuman ekologiya inspektorlariga qonunbuzarlikni tezkorlik bilan oʻrganib, rasmiylashtira olmaslik uchun bosim oʻtkazilgan va Ekologiya vazirligi tomonidan nazoratga olingan.

Yakkasaroy tumani hokimligi 25 oktabr, shanba kuni tushdan keyin daraxtlar kesilgan joyning fotosuratlarini eʼlon qilgan, ularda tuvaklardagi yangi daraxtlarni koʻrish mumkin.

Bosimlar

Ekologiya vaziri maslahatchisi, Qonunchilik palatasi sobiq deputati Rasul Kusherbayev 26 oktabr kungi videomurojaatida jamoatchilikni Oʻzbekiston rahbariyatiga haqiqatni yetkazishda yordam berishga chaqirgan. Uning murojaati koʻplab Telegram kanallari va ommaviy axborot vositalarida eʼlon qilingan.

"Bugun men nima deyishimni butun Oʻzbekiston xalqi bilishi kerak, deb hisoblayman. Va, eng muhimi, prezidentimiz buni bilishi kerak. Chunki bularning barchasi yashiriladi, lekin abadiy yashirishning iloji yoʻq", degan Kusherbayev.

Uning soʻzlariga koʻra, daraxtlar Toshkent shahri hokimining birinchi oʻrinbosari Baxtiyor Rahmonovning koʻrsatmasi bilan shahar obodonlashtirish boshqarmasi xodimlari tomonidan kesilgan.

Sobiq deputatning maʼlum qilishicha, tuman ekologiya boʻlimi xodimlari aholi murojaatlarini tekshirish uchun voqea joyiga borgan, biroq ularga bosim oʻtkazilib, voqea joyiga yaqinlashtirilmagan. Keyinroq Ekologiya vazirligi huzuridagi Respublika inspeksiyasi voqea joyiga chiqib, vaziyatni oʻrgangan va hisobot tayyorlashga kirishgan.

"Inspektorlarimiz voqea joyiga yetib borganida Rahmonovning oʻzi Toshkent shahri hokimi Shavkat Umurzoqov bilan birga keldi. Ular ekologlar urush boshlaganini aytishdi. Keyin inspeksiyamiz xodimi Nurbekning yoqasidan ushlab, ichki ishlar organlariga topshirishdi va telefonini olib qoʻyishdi. Bu bosimning bir koʻrinishi. Va bularning barchasini Toshkent hokimligi tuman xodimiga emas, balki respublika organi xodimiga nisbatan qilmoqda", degan Kusherbayev.

Mazkur bosimlar haqida Ekologiya vazirligi ham, Toshkent shahar hokimligi ham, prokuratura va ichki ishlar ham hozircha biror izoh bergani yoʻq.

"Eng hayratlanarlisi — prokuratura va ichki ishlar idoralari yonma-yon turib, shunchaki tomosha qilishdi. Bosh prokuraturadan tortib tuman darajasigacha — hamma jim kuzatib turdi. Bosh prokuratura koʻplab ishlarda kuzatuvchi boʻlgan. Oddiy va kambagʻal fuqarolar ekologik qonunbuzarliklar uchun jazolanadi. Tartibbuzar hokim oʻrinbosarlarining xatti-harakatlariga esa koʻz yumilmoqda. Quvasoyda ham shunday boʻlgan (u yerda hokim oʻrinbosari topshirigʻi bilan 270 tup koʻp yillik daraxt noqonuniy koʻchirib oʻtkazilgandi)".

Yakkasaroy tumanidagi daraxt kesilishi bilan bogʻliq holat boʻyicha Toshkent shahar hokimligi rasmiy bayonot bergan.

"Toshkent shahar hokimligi bu holat uchun masʼuliyatni va javobgarlikni toʻliq zimmasiga olgan holda, shahrimiz aholisidan yetkazilgan zarar uchun uzr soʻraydi. Kelgusida bu holatlar takrorlanmasligi uchun tizimli ish olib boradi", degan matbuot kotibi.

Unga koʻra, bu voqea Baxtiyor Rahmonovni chuqur qaygʻuga solgan, ammo uning bu ishga aloqadorligini rad etgan. Kusherbayev esa oyni etak bilan yopishga urinish boʻlayotganini bildirgan.

Oʻgʻirlab ketilgan amaldor

Kusherbayevning taʼkidlashicha, avvalroq Ekologiya vazirining birinchi oʻrinbosari koʻmir emissiyasiga qarshi kurashish va korxonalarda reydlar oʻtkazishga urinayotganda oʻzini Prezident davlat xavfsizlik xizmati xodimlari deb tanishtirgan shaxslar tomonidan oʻgʻirlab ketilgan.

"Uni yakshanba kuni oʻgʻlining maktabiga borganida olib ketishdi. Uni majburan mashinaga oʻtqazib, ekologik reydlarni toʻxtatishni talab qilib ushlab turishgan. Bu xizmatchi vazirlardan birining ukasi ekan. Bu haqda prezidentga yozganmiz, lekin hech qanday chora koʻrilmagan", degan Kusherbayev.

Rasul Kusherbayev oʻz xavfsizligidan xavotir bildirgan: "Shunday sharoitda ishlash mumkinmi?.. Meni nima kutayotganini bilmayman… Haqiqiy vaziyat shunday. Balki bizni aybdor qilishar, soxta guvohlar topishar, qamoqqa tiqishga urinishar. Agar bir necha kundan keyin gʻoyib boʻlsam yoki boshqa chiqish qilolmasam, bu nima bilan bogʻliqligini biling".