Gigantlar jangi: Samsung va Apple smartfonlari kurashi

Texnologiya sanoatining ikki giganti - Samsung va Apple oʻrtasidagi qarama-qarshilik bir necha oʻn yillar davomida davom etayotgan, nafaqat texnologik, balki marketing urushining ramziga aylandi. 2000-yillardan boshlab, ushbu kompaniyalar raqobatbardosh innovatsiyalar, reklama va marketing strategiyalari yordamida mobil qurilmalar bozorini qanday oʻzgartirish  mumkinligini dunyoga namoyish etishdi.

Urushning boshlanishi: iPhone chiqishi va Samsung javobi

2007 yilda Apple birinchi iPhone’ni taqdim etganida, u butun mobil qurilmalar sanoati uchun burilish nuqtasi boʻldi. iPhone foydalanuvchilarga sensorli ekran, intuitiv interfeys va ilovalarni ishlab chiqish imkoniyatlarini bergan holda mutlaqo yangi smartfon tajribasini taqdim etdi. Oʻsha paytda Samsung mobil telefon bozorida asosiy oʻyinchi maqomida edi, biroq yangi iPhone smartfonlari kompaniya uchun jiddiy raqobat muammosiga aylandi.

Apple kompaniyasining muvaffaqiyatini kuzatgan Samsung, tezda oʻzini oʻzgartirish kerakligini angladi. 2010 yilda kompaniya iPhone’ga bevosita raqobatchi boʻlgan Android asosidagi birinchi Galaxy S modelini chiqardi. Bu texnologiya sohasida yetakchilik uchun ikki korporatsiya oʻrtasidagi uzoq davom etgan (va etayotgan) kurashning ibtidosi edi.

Marketing urushi: reklama qurol sifatida

Apple va Samsung oʻrtasidagi marketing urushida reklama kuchli qurolga aylandi. Apple oʻzining reklama kampaniyalarida doimo minimalizm, innovatsiya va uslubga eʼtibor qaratgan. Think Different kabi shiorlar uning brendi tanilishining asosiy elementiga aylandi. Apple oʻz mahsulotlarini texnologik taraqqiyotdan oldinda boʻlishni istaydigan ijodiy odamlar uchun moʻljallangan premium qurilmalar sifatida joylashtirdi.

Samsung boshqa strategiyani tanladi. Kompaniya dastlab oʻzining texnik xususiyatlarini taʼkidlab, Apple mahsulotlariga muqobil mahsulot taklif qilishga eʼtibor qaratdi. 2011 yilda Samsung yangi iPhone modellari uchun navbatda turgan Apple kompaniyasining sodiq muxlislarini ochiqdan-ochiq mazax "The Next Big Thing is Already Here" -"Keyingi katta narsa allaqachon shu yerda" reklama kampaniyasini boshladi. Kampaniya Samsung qurilmalarining kattaroq ekranlari, moslashtirishning egiluvchanligi va oʻsha paytda Apple’da boʻlmagan innovatsion funksiyalar kabi afzalliklarini taʼkidlash uchun ishlab chiqilgan.

Patent urushlari: innovatsiyalar uchun kurash

Biroq, Samsung va Apple oʻrtasidagi urush faqat reklama maydoni bilan cheklanmadi. 2000-yillarning oʻrtalarida ikki gigant oʻrtasida patent urushi boshlandi, bu texnologiya tarixidagi eng yirik nizolaridan biriga aylandi. 2011 yilda Apple Samsung qurilmalari Apple mahsulotlariga juda oʻxshashligini taʼkidlab, iPhone dizayni va interfeysi bilan bogʻliq patentlarni buzganlik uchun Samsung’ni sudga berdi.

Bu jarayonlar bir necha yilga choʻzildi va AQSh, Yevropa va Osiyo bozorlarini qamrab oldi. Eng katta rezonansga AQShdagi sud jarayoni sabab boʻldi, u yerda 2012 yilda Samsung kompaniyasi Apple patentlarini buzganlikda aybdor deb topilib, 1 mlrd dollardan ortiq tovon toʻlashga hukm qilindi. Shunga qaramay, Samsung qarorga qarshi chiqishda davom etdi va 2018 yilga kelib jarima miqdori 539 mln dollargacha kamaytirildi.

Mazkur sud jarayonlari ikkala kompaniya uchun ham oʻz innovatsiyalarini himoya qilish qanchalik muhimligini koʻrsatdi. Apple sensorli ekranlarni yaratish va ommalashtirish, apparat va dasturiy taʼminotni integratsiyalashuvda kashshof boʻlgan boʻlsa, Samsung oʻz raqibidan ortda qolmaslik uchun OLED-displeylari va takomillashtirilgan kameralar kabi texnologiyalarini jadal rivojlantirmoqda.

Mijozlar uchun kurash: innovatsiyalar va marketing

Apple va Samsung oʻrtasidagi kurashning asosiy maydoni smartfonlarni ishlab chiqish, ishlab chiqarish va sotish edi. Apple kompaniyasiga kelsak, u iPhone kompaniyaning boshqa mahsulotlari – Mak, iPad va Apple Watch bilan integratsiyalashadigan yopiq ekotizimga pul tikmoqda. Bunday strategiya kompaniyaga koʻchirish qiyin boʻlgan unikal foydalanuvchi shartlarini yaratish  imkonini beradi. Shu bilan birga, Samsung nisbatan ochiq Android platformasida ishlaydi, bu esa foydalanuvchilarga oʻz qurilmalarini sozlash uchun koʻproq erkinlik taklif qilish imkonini beradi.

Har bir yangi avlod smartfonlari chiqqani sari, yetakchilik uchun kurash yanada keskinlashib bormoqda. Apple oʻz qurilmalarini premium sifatida sotishda davom etdi va Face ID, yaxshilangan kameralar va kuchli protsessorlar kabi yangiliklarni taklif qildi. Samsung, oʻz navbatida, oʻzining texnik yutuqlariga urgʻu berdi: nisbatan kattaroq displeylar, egiluvchan ekranlar (Galaxy Fold) va 5G’ni qoʻllab-quvvatlashini bildirdi.

Biroq, bu kurashda narxga asosiy qurol aylandi. Apple anʼanaviy ravishda qimmatroq qurilmalarni taklif qilib, ularni bozorning premium segmenti uchun qulay qilib qoʻygan, Samsung esa har xil narx darajasidagi qurilmalarning keng assortimentiga ega boʻlib, bu unga koʻproq foydalanuvchilarni qamrab olish imkonini beradi.

Jahon bozorida kurash

Global miqyosda Samsung va Apple oʻrtasidagi raqobat turli shakllarni oladi. Eng yirik smartfon bozorlari boʻlgan Xitoy va Hindistonda Samsung kompaniyasi Huawei va Xiaomi kabi mahalliy ishlab chiqaruvchilar bilan agressiv raqobat holatida. Ushbu mamlakatlarda Apple oʻz qurilmalarining yuqori narxlari va cheklangan isteʼmolchi bazasi tufayli qiyinchiliklarga duch kelmoqda, bu esa Samsungga past darajadagi segmentlarda ustunlik beradi.

Biroq, AQSh va Yevropa kabi rivojlangan mamlakatlarda Apple yetakchilik qilishda davom etmoqda. Isteʼmolchilar yuqori sifat va innovatsiyalar bilan bogʻliq boʻlgan Apple mahsulotlari uchun koʻproq pul toʻlashga tayyor. Samsung yangilanish tezligi yuqori boʻlgan displeylar va stilusni qoʻllab-quvvatlash imkoniyati kabi koʻproq innovatsion texnologiyalarni taklif qilish orqali ushbu bozorlarni zabt etishni maqsad qilgan.

Innovatsiyalar va kelajak uchun kurash

Hozirgi bosqichda Samsung va Apple oʻrtasidagi marketing urushi yangi bosqichga chiqmoqda. Ikkala kompaniya ham sunʼiy intellekt, qoʻshimcha reallik (AR) va yangi displey formatlari kabi yangi texnologiyalarni faol ravishda ishlab chiqmoqda. Bundan tashqari, ular ekologik talablar va barqaror taraqqiyot ehtiyojlari kabi yangi muammolarga duch kelishadi.

Apple oʻzining yopiq ekotizimini yaxshilash ustida ishlashda davom etmoqda, iCloud va Apple Music kabi turli xizmatlar bilan integratsiyalashgan qurilmalarni chiqaradi. Samsung oʻz navbatida egiluvchan displeylarni tadqiq etish va rivojlantirish hamda oʻz smartfonlarini Internet narsalari (Internet of Things- IoT) qurilmalari bilan integratsiyalashga sarmoya kiritmoqda.

Savdo, bozorlar va daromad

Samsung va Apple smartfonlar ishlab chiqarish va sotish boʻyicha dunyoda ikki yetakchi hisoblanadi. Ularning mahsulotlari AQSh, Yevropa va Xitoy kabi koʻplab muhim bozorlarda yetakchi oʻrinlarni egallaydi. Biroq, bu kompaniyalarning turli xil biznes modellari, maqsadli auditoriyalari va tarqatish strategiyalari mavjud boʻlib, bu ularning savdosi, daromadlari va mintaqaviy imtiyozlarida oʻz aksini topadi.

Umumiy savdo koʻrsatkichlari

Ikkala kompaniya ham jahon smartfon bozorida yetakchi oʻrinlarni egallaydi, biroq ularning ulushi va muvaffaqiyatlari bir-biridan farq qiladi. 2023 yil oxiriga kelib, Samsung smartfonlar umumiy sotuvi boʻyicha birinchi oʻrinda, Apple esa premium segmentda daromad va foyda boʻyicha yetakchilik qilmoqda.

Samsung: 2023 yilda kompaniya taxminan 260 mln dona smartfon yetkazib berdi, bu esa sotilgan birliklar boʻyicha uni eng yirik qurilma sotuvchisiga aylantirdi. Samsung kompaniyasining modellar qatoriga byudjet telefonlaridan tortib, Galaxy premium modellarigacha boʻlgan keng narx oraligʻidagi qurilmalar kiradi.

2023 yilda Samsung kompaniyaning smartfon sotishdan tushgan daromadi taxminan 80 mlrd dollarni tashkil etdi. Biroq, Samsung’ning rentabelligi arzonroq qurilmalarga eʼtibor qaratgani uchun pastroq.

Samsung koʻproq smartfon sotsa-da, daromad va foyda boʻyicha Apple’dan ancha orqada. Bu Apple qurilmalarining yuqori narxi va ularning premium mahsulot sifatidagi maqomi bilan bogʻliq.

Apple: Mazkur kompaniya 2023 yilda taxminan 225 mln dona iPhone sotgan. Kompaniya sotilgan birliklari boʻyicha Samsung’dan ortda qolsa-da, uning strategiyasi har bir qurilma boshiga koʻproq daromad olishga qaratilgan boʻlib, Apple kompaniyasini jahon smartfon bozorida daromad boʻyicha yetakchiga aylantiradi.

Apple’ning iPhone sotishdan olgan daromadi 2023 yilda 200 mlrd dollardan oshdi. Qurilmalarning yuqori narxi, shuningdek, iPhone’ning boshqa Apple xizmatlari (masalan, App Store va iCloud) bilan chuqur integratsiyalashuvi kompaniya daromadini sezilarli darajada oshiradi.

Bozor segmentlari va narxlash yondashuvi

Samsung va Apple bozor strategiyalarida oʻzaro farqlanadi.

Samsung turli narx toifalaridagi qurilmalarni taklif etadi - byudjetdan tortib to premium smartfonlargacha. Bu kompaniyaga smartfonning arzonligi muhim rol oʻynaydigan rivojlanayotgan mamlakatlarda koʻproq bozor ulushini egallash imkonini beradi.

Kompaniya eʼtiborni xilma-xillikka qaratmoqda. Galaxy A va Galaxy M seriyalari byudjet va oʻrta toifadagi segmentlarga moʻljallangan, Galaxy S va Galaxy Z (egiluvchi displeyli) esa premium qurilmalarni taklif etadi. Bu Samsungga Hindiston va Janubi-Sharqiy Osiyo kabi rivojlanayotgan bozorlarda raqobatdosh ustunlikni beradi.

Apple, oʻz navbatida, premium segmentga eʼtibor qaratadi. Uning iPhone 15 va iPhone 15 Pro kabi flagman qurilmalari qimmatroq narxda sotiladi, bu esa kompaniya uchun yuqori rentabellikni taʼminlaydi.

Apple oʻzining premium brend strategiyasiga sodiq qoladi. U Apple mahsulotlarining sifati va ekotizimiga pul toʻlashga tayyor boʻlgan xaridorlarga moʻljallangan, kuchli funksiyalar va yuqori sifatli dizaynga ega yuqori sifatli qurilmalarni faol ravishda targʻib qiladi.

Mintaqaviy savdo bozorlari

Ikkala kompaniya ham kuchli global bozor pozitsiyalariga ega, ammo ularning asosiy bozorlari boshqacha.

1. AQSh:

Apple AQSh bozorida hukmronlik qiladi va 2023 yil holatiga koʻra smartfon bozorining 50 foizdan ortigʻiga ega. Bu amerikalik isteʼmolchilarning Apple brendiga sodiqligi, shuningdek, iPhone’ning Mac va Apple Watch kabi boshqa kompaniya mahsulotlari bilan chuqur integratsiyalashuvi bilan bogʻliq.

Samsung AQShda ham sezilarli oʻringa ega, ammo Apple’dan quyiroqda turadi. 2023 yilda Samsung’ning AQShdagi bozor ulushi taxminan 25% ni tashkil etdi.

2. Yevropa:

Yevropada Apple va Samsung yetakchi mavqega ega. Samsung Sharqiy va Janubiy Yevropada kuchli mavqega ega, u yerda arzonroq modellar mashhur. Apple Gʻarbiy Yevropada, ayniqsa Buyuk Britaniya, Fransiya va Germaniya kabi mamlakatlarda yetakchilik qiladi.

2023 yilda Samsung’ning Yevropa bozoridagi ulushi 35% atrofida, Apple esa 30% atrofida boʻlgan

3. Xitoy:

Xitoy ikkala kompaniya uchun ham raqobat kuchli boʻlgan bozorlardan biri hisoblanadi. Unda Huawei, Xiaomi va OPPO kabi mahalliy ishlab chiqaruvchilar ustunlik qiladi.

Samsung Xitoyda Apple’dan sezilarli darajada orqada, bozor ulushi 1% dan kam. Shu bilan birga, Apple oʻz mavqeini mustahkamlashda davom etmoqda, ayniqsa premium foydalanuvchilar orasida. 2023 yilda Apple’ning Xitoydagi bozor ulushi taxminan 17 foizni tashkil etdi va kompaniya premium segmentdagi kuchli iPhone sotuvi tufayli oʻz ishtirokini oshirishda davom etmoqda.

4. Hindiston:

Hindiston Samsung uchun muhim bozor hisoblanadi, chunki mamlakatdagi isteʼmolchilar hamyonbop qurilmalarni qidirmoqda. Samsung Hindiston smartfon bozorining qariyb 20 foiziga ega boʻlib, mahalliy ishlab chiqaruvchilar va Xiaomi bilan yetakchilikni boʻlashib turibdi.

Apple Hindiston bozorining 5% dan kamrogʻiga ega, ammo kompaniya oʻz ishtirokini kengaytirishga faol sarmoya kiritmoqda. 2023 yilda Apple Hindistonda oʻzining birinchi brend doʻkonlarini ochdi, bu esa ushbu asosiy bozorda kuchli oʻsish boshlanishidan darak berishi mumkin.

Ishlab chiqarish texnologiyalarida raqobat

Ikkala kompaniya ham innovatsiyalar va yangi texnologiyalarni rivojlantirishga faol sarmoya kiritadi.

Samsung kompaniyasi displeylar, jumladan, OLED-ekranlari va buklama smartfonlari uchun egiluvchi displeylarni loyihalash va ishlab chiqarish boʻyicha yetakchi hisoblanadi. Galaxy Z Fold va Galaxy Z Flip seriyalari egiluvchan ekranli smartfonlar yaratishda Samsung’ning texnologik imkoniyatlarini namoyish etadi. Qizigʻi shundaki, Samsung oʻz raqobatchisi Apple uchun displeylar va chiplar kabi koʻplab komponentlarni ishlab chiqaradi. Umuman olganda, Apple smartfonlaridagi deyarli barcha detallar hamda sxemalar, kamera linzalari hm boshqa kompaniyalar tomonidan autsorsing asosida ishlab chiqariladi.

Apple asosan oʻzining A va M seriyali protsessorlariga urgʻu beradi, ular yuqori unumdorlik va energiya samaradorligini taʼminlaydi. 2020 yilda Apple Mac uchun oʻz protsessorlarini ishlab chiqarishni boshladi va iPhone koʻp yillar davomida oʻz protsessorlaridan foydalanib, kompaniyaga uchinchi tomon taʼminotchilaridan qaramlikni pasaytirdi.

Xulosa sifatida shuni aytish mumkinki, Samsung va Apple oʻrtasidagi qarama-qarshilik nafaqat global smartfon bozoridagi ulush uchun kurash, balki ikki xil biznes modeli oʻrtasidagi raqobatdir. Koʻrinib turibdiki, bu kurash yaqin kelajakda tugamaydi, balki yangi texnologiyalar paydo boʻlishi va jahon bozoridagi oʻzgarishlar bilan yanada kuchayadi.