Marsda ilk bor suyuq holatdagi suv topildi
Bir paytlar Mars yuzasida xuddi Yerdagi kabi suv koʻp boʻlgan, deydi olimlar. Ammo uch milliard yil davomida uning katta qismi atmosferaga bugʻlanib ketgan.
NASA olimlari Marsda birinchi marta suyuq holatdagi suvni topishdi. U sayyora yuzasi ostidagi katta chuqurlikda topilgan.
Olimlar NASA`ning Mars Insight Lander zondi tomonidan toʻplangan maʼlumotlarni tahlil qilib, Mars qobigʻining chuqur qismida suyuq suv "pufakchasi" bor degan xulosaga kelishdi. Tahlil natijalari Proceedings of the National Academy of Sciences jurnalida chop etildi.
Qizil sayyorada suv allaqachon topilgan, lekin suyuq holatda emas, balki qutblarda muz va atmosferadagi bugʻ qoldiqlari shaklida aniqlangan.
Mars Insight Lander zondi 2018 yilda sayyora yuzasiga qoʻndi va 2022 yil oxirigacha aytarli maʼlumot uzatmadi – seysmograf yordamida Mars qobigʻining silkinishini qayd etdi.
Olimlar seysmik toʻlqinlarning tezligini oʻlchab, ular qanday muhitdan oʻtayotganini yuqori ehtimollik bilan aniqlashlari mumkin.
Olimlarning fikricha, bir paytlar Mars yuzasida xuddi Yerdagi kabi suv koʻp boʻlgan. Ammo hozir, uch milliard yil davomida u yerlar choʻlga aylandi.
Loyihada ishtirok etgan Kaliforniya universiteti professori Maykl Manga Bi-bi-si bilan suhbatda "Bu aslida Yerda yer osti suv, neft yoki gaz konlarini topishda qoʻllaniladigan usuldir" dedi.
Tahlil shuni koʻrsatdiki, suv Mars yuzasi ostida 10-20 kilometr chuqurlikda joylashgan.
Mars yuzasini oʻrgangan olimlar uzoq vaqtdan beri unda bir paytlar suv boʻlgan degan xulosaga kelishgan: yer yuzasida daryo va koʻl izlari bor.
Suvning bir qismi bugʻlanib, Mars atmosferasi bilan birga koinotga uchib ketgan. Ammo baʼzilari, aftidan, sirt ostida qolgan.
Insight zondi seysmik toʻlqinlarni faqat toʻgʻridan-toʻgʻri oʻzidan pastroqda qayd etdi va shunga koʻra, xuddi shu joyda taxminiy suv konlari ham topilgan, ammo olimlar bunday konlar Marsning boshqa joylarida ham mavjudligiga ishonishadi.