NATO davlatlari harbiy xarajatlarni rekord darajada oshirdi

Rossiyaning Ukrainada boshlagan urushi va mojaroning boshqa Yevropa davlatlariga tarqalish xavfi NATO aʼzolarini mudofaa xarajatlarini tez surʼatda oshirishga majbur qilmoqda.

Alyansning soʻnggi maʼlumotlariga koʻra, yalpi ichki mahsulotning 2 foizini mudofaa uchun ajratishga rekord darajadagi – 23 ta davlat erishgan.

Yevropa davlatlari va Kanadaning birgalikdagi xarajatlari bu yil 17,9 foizga oshdi. "Bu oʻn yillikdagi eng katta oʻsish", dedi NATO Bosh kotibi Yens Stoltenberg. 2023 yilda oʻsish 9,3% ni, 2015 yildan 2022 yilgacha boʻlgan davrda. 1,6% dan 5,9% gacha boʻlgan.

Birinchi marta mudofaa xarajatlarini YaIMning 2 foizigacha oshirgan davlatlar orasida Germaniya, Niderlandiya va Turkiya bor. Shuningdek, ittifoq aʼzolarining (AQShdan tashqari) oʻrtacha xarajatlari birinchi marta bu darajaga yetdi. NATO davlatlari bu maqsadni Vladimir Putin 2014 yilda Ukraina hududiga qoʻshin kiritib, Qrimni anneksiya qilib, Donbassda esa ayirmachilik harakati boshlanganidan keyin qoʻygan edi. Ilgari NATOning umumiy mudofaa xarajatlari kamayib borayotgan edi (AQShdan tashqari).

Ukrainaga keng miqyosli bosqindan soʻng, ittifoq yangi aʼzolar - Finlyandiya va Shvetsiya bilan toʻldirildi, natijada ularning soni 32 taga etdi.

Mudofaa xarajatlari boʻyicha yetakchi davlatlar orasida Rossiya va Belarus bilan chegaradosh boʻlib, ular hujumga uchrashi yoki provokatsiyalar qurboniga aylanishi mumkin. Top-5 quyidagicha koʻrish olgan:

Polsha - YaIMning 4,12%,
Estoniya - 3,43%,
AQSh - 3,38%,
Latviya - 3,15%
Gretsiya - 3,08%.

Polsha prezidenti Anjey Duda mart oyida Vashingtonga tashrifi chogʻida barcha ittifoq mamlakatlari xarajatlarni YaIMning 3 foizigacha oshirishni taklif qildi.

Rossiya 2024 yil uchun mudofaa va xavfsizlik uchun 10,7 trillion rubldan ortiq (YaIMning taxminan 6 foizi) miqdorida budjet ajratgan.