Muhojirlar eng koʻp boradigan davlatlar

Koʻp odamlar uchun yangi mamlakatga koʻchib oʻtish va yashash juda qiziqarli jarayon. Oʻzga yurtda yangidan hayot boshlash, xavf-hatar, tavakkalchilikdan qoʻrqmaydigan va dunyo kezishni istovchi odamlar uchun migratsiyani foydali boʻladi deyish mumkin. Umuman olganda, migratsiya ham ijobiy, ham salbiy taʼsir koʻrsatishi mumkin. Bir tomondan, migratsiya madaniy almashinuvga, iqtisodiy oʻsishga va xilma-xillikka olib keladi. Shuningdek, u odamlarga oʻz mamlakatlaridagi qashshoqlik, taʼqib va mojarolardan qochishga yordam beradi. Bundan tashqari, aholi sonining qisqarishiga duch kelgan mamlakatlar mehnat taqchilligini toʻldirish va iqtisodiyotga hissa qoʻshish orqali muhojirlardan foyda olishlari ham mumkin.

Umuman olganda, migratsiyaning foydali yoki foydali emasligi amaldagi siyosat, migrantlarning jamiyatga integratsiyalashuvi va mezbon jamoalarning muhojirlarni kutib olish va qoʻllab-quvvatlashga tayyorligi kabi turli omillarga bogʻliq. Toʻgʻri boshqarish va qoʻllab-quvvatlash bilan migratsiya ham shaxslar, ham jamiyatlar uchun ijobiy kuch boʻlishi mumkin.

Xuddi shu maʼnoda har yili migrantlarni eng koʻp qabul qiluvchi davlatlar reytingi tuziladi. Bu koʻrsatkich yil sayin oʻzgarishi mumkin. Platina.uz shunday davlatlar va ular haqida maʼlumotlarni toʻpladi.

1.Amerika Qoʻshma Shtatlari

Migrantlar soni: 50,6 mln
Migrantlarning umumiy aholi sonidagi ulushi: 15,3%

Karera uchunmi yoki oddiygina Amerika orzusi uchunmi, Qoʻshma Shtatlar chet elliklar uchun eng mashhur migratsiya makonlaridan biri boʻlib qolmoqda. AQShdagi immigratsiya bilan bogʻliq vaziyat koʻp qirrali. 2023 yil holatiga koʻra, AQShga koʻpchilik immigrantlar Meksika, Xitoy, Hindiston va Filippindan kelgan. Ularni yaxshi yashash, taʼlim olish, shuningdek, oʻz davlatidagi siyosiy beqarorlik yoki zoʻravonlikdan qochish imkoniyatlari turtki qiladi. Qolaversa, yurtimiz aholisi ham eng koʻp migratsiya qiladigan davlat ham aynan shu. Chunki amerikaliklar uy xoʻjaliklarining oʻrtacha daromadi boʻyicha dunyodagi eng yuqori koʻrsatkichga ega. Shuningdek, maʼlumotlarga koʻra Amerika yashash uchun arzon manzil. Global oziq-ovqat xavfsizligi indeksida Qoʻshma Shtatlar oziq-ovqatning arzonligi va xavfsizligi boʻyicha birinchi oʻrinni egallagan. Qoʻshma Shtatlar dunyodagi muhojirlar uchun eng mashhur manzildir. Mamlakatda dunyodagi boshqa davlatlarga qaraganda deyarli toʻrt baravar koʻp immigrantlar mavjud.

2. Germaniya

Migrantlar soni: 15,8 mln
Migrantlarning umumiy aholi sonidagi ulushi: 18,8%

Germaniya Yevropa Ittifoqidagi eng gavjum mamlakat boʻlib, muhojirlar orasida yuqori oʻrinda turadi. Migrantlarning aksariyati Turkiya, Polsha va Rossiyadan kelgan. Immigrantlarni Germaniyaning mustahkam iqtisodiyoti, ijtimoiy taʼminot tizimi va koʻplab mamlakatlar bilan tarixiy-madaniy aloqalari oʻziga jalb qiladi. Biroq, boshpana izlovchilar va qochqinlar, xususan, 2015 yildan beri Suriya va Afgʻonistondan kelganlar qizgʻin bahs-munozaralarga sabab boʻldi. 2023 yil holatiga koʻra, Germaniya qochqinlar soni boʻyicha dunyoda ikkinchi oʻrinda turadi, bu esa jamoatchilik fikrining boʻlinishi va resurslar tarangligi kabi muammolarni keltirib chiqaradi. Germaniya kuchli iqtisodiyotga ega va ishchi kuchi tanqisligini bartaraf etish uchun malakali ishchilarga muhtoj. Mamlakat muhojirlarni, xususan texnologiya va sogʻliqni saqlash kabi talab yuqori boʻlgan tarmoqlarga jalb qilish va ushlab turish uchun turli dasturlarni amalga oshirdi. Biroq, Germaniya ham mamlakatda doimiy yashash va ishlash uchun yuqori malakali ishchilarni yollaydi.

3. Saudiya Arabistoni

Migrantlar soni: 13,5 million
Migrantlarning umumiy aholi sonidagi ulushi: 38,6%

Saudiya Arabistoni muhojirlarga doʻstona munosabatda boʻlgan davlatlar roʻyxatida uchinchi oʻrinni egallaydi. Bu uning muhojirlarga doʻstona siyosatini bildiruvchi eng yuqori koʻrsatkichlardan biri hisoblanadi. Aksariyat muhojirlar asosan Janubi-Sharqiy Osiyodan boʻlib, ishga joylashish imkoniyatlari tufayli qirollikka olib kelingan. Shunisi eʼtiborga loyiqki, bu muhojirlarning deyarli barchasi vaqtinchalik ishchi yoki tashrif buyuruvchilar hisoblanadi. Soʻnggi oʻn yillikda Saudiya Arabistoniga immigrantlar soni koʻproq oshdi. Bu mamlakat aholisining qariyb uchdan bir qismini immigrantlardan tashkil topishiga olib keldi. 2010 va 2015 yillar oraligʻida Saudiya Arabistonida xorijda tugʻilganlar soni hayratlanarli darajada 93% ga oshdi. Birlashgan Millatlar Tashkilotining hisobotiga koʻra, Saudiya hukumati immigratsiyani cheklash uchun yangi cheklovlar oʻrnatmoqda.

4. Rossiya

Migrantlar soni: 11,6 mln
Migrantlar ulushining umumiy aholidagi ulushi: 8%

Quruqlik boʻyicha eng katta davlat boʻlgan Rossiyada Ukraina, Oʻzbekiston, Tojikiston va Qirgʻizistondan kelgan 11,6 millionga yaqin muhojir bor. Rossiya immigratsiyani faol ragʻbatlantiradigan kam sonli davlatlardan biridir. Shunga qaramay, soʻnggi bir necha yil ichida Rossiyadagi muhojirlar soni haqiqatan ham kamaydi. Mahalliy hokimiyatlar Rossiyada xitoylar, oʻzbeklar, tojiklar va boshqa etnik guruhlarning yagona millatli jamoalari boʻlish istiqbolini qabul qilmadilar va hatto baʼzi hollarda ularni taqiqlashga urinib, buning oʻrniga rus jamiyatiga integratsiyani rivojlantirishga umid qilmoqdalar.

5. Buyuk Britaniya

Migrantlar soni: 9,4 mln
Migrantlar ulushining umumiy aholidagi ulushi: 13,8%

Birlashgan Qirollik uzoq vaqtdan beri global immigratsiya nishoni boʻlib kelgan va hozirda mamlakat aholisining 13,8 foizini tashkil etuvchi 9 millionga yaqin boshqa millatlardan kelgan odam istiqomat qiladi. Buyuk Britaniyadagi muhojirlarning aksariyati Hindiston, Polsha, Pokiston va Ruminiyadan kelib chiqqan boʻlib, Yevropaning harakat erkinligi siyosati tufayli 2004 yildan keyin Yevropa Ittifoqi davlatlaridan sezilarli oʻsish kuzatildi. Ular Buyuk Britaniyani kuchli iqtisodiyoti, tillarni bilishi uchun tanlaydilar.

6. Birlashgan Arab Amirliklari

Migrantlar soni: 8,7 mln
Migrantlarning umumiy aholi sonidagi ulushi: 88,1%

Birlashgan Arab Amirliklari (BAA) jahon miqyosida jami aholi ichida migrantlar sonining eng yuqori foiziga ega, yaʼni 88,1%. Hindiston, Pokiston, Bangladesh va Filippin turizm, qurilish, maishiy yordam va mehmondoʻstlik sohalarida ish imkoniyatlariga ega boʻlganligi sababli, mamlakatning immigrantlar zaxirasiga hissa qoʻshadi. Bu muhojirlar muhim ijtimoiy-madaniy muammolarga va qatʼiy immigratsiya siyosatiga qaramay, yaxshi yashash sharoitlari, yuqori ish haqiga intilishadi.

7. Kanada

Migrantlar soni: 8 million
Migrantlar ulushining umumiy aholidagi ulushi: 22%

Kanadaning inklyuziv immigratsiya siyosati mamlakatga har yili Hindiston, Xitoy va Filippindan koʻplab immigrantlar oqimini koʻrishga majbur qiladi. Muhojirlar Kanadani yuqori turmush darajasi, sifatli taʼlim imkoniyatlari tufayli afzal koʻrishadi. Davlat yillar davomida boshqa mamlakatga koʻchib oʻtmoqchi boʻlgan odamlar uchun mashhur manzilga aylandi. Oʻzining tabiiy goʻzalligi, keng aholi punktlari, jonli shaharlari, koʻp madaniyatli muhiti va yosh va malakali ishchi kuchi uchun turli xil ish imkoniyatlari tufayli mamlakat mashhur tanlovdir.
2001 yildan beri mamlakatga kirgan muhojirlar soni har yili 221 352 dan 262 236 gacha oʻzgarib turadi. Kanada hukumati 2017 yilda kelasi uch yil ichida bir milliondan ortiq muhojirni qabul qilishga tayyorligini bildirgan edi. 2020 yilda muhojirlar soni 340 mingga oshishi kutilmoqda. Immigrantlar oqimi 1993 yildan beri eng yuqori darajaga yetdi va u hali ham oshib bormoqda. Immigrantlarning 90% dan ortigʻi Vankuver, Toronto yoki Monreal kabi poytaxt shaharlarida yoki yaqinida yashashni tanlaydi.

8. Avstraliya

Migrantlar soni: 7,7 mln
Migrantlarning umumiy aholi sonidagi ulushi: 30,1%

Avstraliya yaxshi rivojlangan iqtisodiyoti, barqaror siyosiy iqlimi va yuqori turmush darajasi tufayli immigrantlarni jalb qiladi. Jahon migratsiya hisobotiga koʻra, Avstraliyadan kelgan muhojirlarning katta foizi Buyuk Britaniya, Hindiston va Xitoydan keladi. Avstraliyaning oʻziga xos immigratsiya siyosati, yosh, malakali va ingliz tilini biladigan muhojirlarni qoʻllab-quvvatlaydigan tizim bu oʻsishga yanada taʼsir qiladi. Avstraliya tarixan boshqa mamlakatlardan aholi sonining tez koʻpayishi bilan shakllangan mamlakat sifatida ajralib turadi, sof xorijga migratsiya umumiy aholi oʻsishining yillik yangi tugʻilishlarga nisbatan yuqori ulushini tashkil qiladi.
Yaqinda eʼlon qilingan jahon hisobotiga koʻra, noyob tabiiy goʻzalligi, ajoyib iqlimi va taʼsirchan taʼlim tizimiga ega ajoyib va tinch mamlakat Avstraliya yashash, oʻqish, ishlash yoki yashashni xohlovchilar uchun eng yaxshi yoʻnalishlardan biri sifatida oʻz mavqeini mustahkamladi.

Odinaxon Dehqonova tayyorladi.