Rossiya qurol bozoridagi mavqeini boy bermoqda
AQSh 2019-2023 yillarda qurol sotish hajmini avvalgiga qaraganda 17 foizga oshirdi va dunyoda yaqqol yetakchi boʻldi.
Stokgolm Xalqaro Tinchlik Tadqiqot Instituti (SIPRI) hisobotiga koʻra, Rossiya dunyodagi eng yirik qurol eksportchilari orasida uchinchi oʻrinni egalladi, u Fransiyaga ikkinchi oʻrinni boy berdi. AQSh birinchi oʻrinda qayd etilgan.
Oʻrganish natijalariga koʻra, 2019-2023 yillarda Rossiyadan qurol eksporti 2014-2018 yillarga nisbatan 53 foizga kamaygan. Boshqacha aytganda, Rossiya qurol eksporti yarmidan koʻproqqa kamaydi.
Agar 2019 yilda Rossiya 31 davlatga qurol eksport qilgan boʻlsa, 2023 yilda u atigi 12 ta davlatga eksport qilingan.
“Rossiya birinchi marta Fransiyadan keyin uchinchi yirik qurol eksportchisiga aylandi”, — deyiladi SIPRI hisobotida. "AQSh va Fransiyadan qurol eksporti oʻsib bormoqda, Rossiyadan eksport esa keskin pasaymoqda."
AQSh 107 ta davlatga asosiy qurol yetkazib berdi, Amerika eksporti 17 foizga oshdi (2014-2018 yillarga nisbatan 2019-2023 yillarda).
Tadqiqotda aytilishicha, AQSh va Gʻarbiy Yevropa davlatlari 2019-2023 yillarda barcha qurol eksportining 72 foizini tashkil qilgan, 2014-2018 yillarda bu koʻrsatkich 62 foizni tashkil etgan va AQSh oʻtgan besh yillik davrga qaraganda koʻproq yirik qurol yetkazib bergan.
"Qoʻshma Shtatlar qurol yetkazib beruvchisi sifatida global rolini kuchaytirdi - tashqi siyosatining muhim jihati - oʻtmishdagidan koʻra koʻproq mamlakatlarga qurol eksport qilmoqda", - Metyu Jorj, SIPRI qurol taʼminoti dasturi direktori. "Bu AQShning iqtisodiy va geosiyosiy hukmronligi rivojlanayotgan kuchlar tomonidan shubha ostiga olinayotgan bir paytda sodir boʻldi".
Fransiyadan qurol eksporti 47 foizga oshdi va birinchi marta Fransiya ikkinchi yirik qurol eksportchisiga aylandi.
Rossiyaning qurol bozorida oʻz oʻrnini yoʻqotishi Ukrainadagi urush bilan bogʻlanmoqda. Gʻarb tomoni ruslar Ukrainada katta yoʻqotishlarni uchrayotganini bot-bot taʼkidlab keladi.